صفرا چیست؟ و آیا راهکار درمان دارد؟
خلط‌های چهارگانه‌ی بدن؛ صفرا، سودا، بلغم و دم، نقش لاستیک‌های بدن را دارند. کم یا زیاد شدن میزان هرکدام از این خلط‌ها باعث ریپ زدن و خاموش شدن بدن می‌شود.
صفرا سبک‌ترین جزء خون است و مانند کف روی خون قرار می‌گیرد. خلط صفرا معادل آتش است، طبع آن گرم و خشک و رنگ آن زرد و مزه آن تلخ است. در کبد تولید و در کیسه صفرا ذخیره می شود. کار اصلی صفرا ایجاد حرکت و حرارت در بدن است.
خلطی است تیز و سوزاننده که به خون لطافت می‌دهد و مسیر را برای دیگر اخلاط، باز می کند؛ در واقع صفرا به جریان خون در عروق تنگ و باریک و به هضم غذا کمک می کند.
مشخصات عمومی صفراوی ها
لاغر اندام بودن، داشتن بدن گرم، پوست خشک و زبر، پرکار و فعال بودن، تمایل به سردی‌ها و ترشی‌ها، دارای رفتار تند و واکنش سریع، کم‌خواب، دارای تحمل گرسنگی، تمایل به هوای خشک، زردی پوست و زبان و چشم، تند بودن ضربان قلب و نبض، حس برتری‌جویی و تسلط مشخصات فرد صفراوی است.
صفراوی‌ها افرادی هستند که معمولاً در تابستان احساس گرمای زیاد و گرگرفتگی می‌کنند اما در زمستان احساس خوبی دارند و معمولاً زیاد در زمستان لباس زیاد نمی‌پوشند و با خوردن غذاهای با طبع گرم حالشان بد می‌شود. افرادی که دارای طبیعت گرم و خشک هستند، خلط صفرا در بدنشان زیادتر است.
پوست این افراد زردگون یا گندم‌گون روشن، خشک به ویژه در صورت و دست‌ها، گاهی سرد و گاهی خیلی گرم با منافذی درشت و یا ریز است.
افراد صفراوی مزاج بدن کم‌مویی داشته و معمولا در جلوی سر دچار ریزش مو می‌شوند. همچنین موهایی کلفت، با فر درشت و به رنگ خرمایی یا مشکی دارند.
اندامی باریک و متوسط با کمر و ساق کمی پهن، ماهیچه‌های کشیده، شانه‌های متوسط و شکمی کمی برجسته دارند. رنگ زیر ناخنشان قرمز و زرد و رگ‌های آنها نیمه آشکار و درشت است. چشمان این افراد معمولا به رنگ مشکی دیده می‌شود.
علائم غلبه صفرا در بدن
زمانی که در فردی خلط صفرا بیشتر شود زبان به رنگ زردی می گراید و فرد حس گرما می‌کند و ممکن است برخی از این علائم یا همه آن را داشته باشد:
- زردی رنگ چشم، زبان و پوست (زردی و یرقان)
- خشکی دهان و بینی
- عطش زیاد
- داغ شدن بدن
- جوش و آکنه در سر و صورت
- خشکی پوست و اگزما
- سوزش معده
- احساس تهوع و استفراغ صفراوی (زردآب بالا آوردن)
- کاهش اشتها به غذا
- احساس گزگز و سوزن سوزن شدن بدن
- نبض سریع
- عصبانی شدن سریع و فروکش کردن آن به سرعت
- خشکی مفاصل
- کم خوابی یا بی خوابی
تشنگی و سوزش جگر، تلخی دهان، سردرد و درد شقیقه (جلوی سر)، ترک خوردن پوست دست و پا، خواب جنگ و ستیز و آتش و اشیاء زرد دیدن، شوره سر، بی‌اشتهایی، تندخویی، بهانه‌جویی، زردی مدفوع، خارش بدن، استفراغ سبز و زرد و حالت تهوع از نشانه‌های غالب صفرای غیرطبیعی است.
عرقیات ضد صفرا
کدام غذاها را بخوریم…
در این قسمت تعدادی از صفرا برهای طبیعی را معرفی کرده‌ایم که برای درمان صفرا در طب سنتی از آنها استفاده می‌شود. به کمک آنها شما می‌توانید در درمان غلبه صفرا موفق شوید.
- غذاهای ترش، خنک و مرطوب
- آلو بخار، انار، هلو
- خوراک قارچ
- کدو تنبل، نارگیل، اسفناج، کاهو
- عدس، لیمو عمانی، پیاز، چغندر، سیر، موسیر
- پونه، تره، شبدر
- گوشت خروس و گاو
- اسپند
- چای و عسل
- دارچین، زعفران، زیره، گلپر
- بادام ها، پسته
- انار ترش
- شربت خاکشیر، بارهنگ، تخم ریحان، اسپرزه
- ترشی طبیعی (شاتوت، زرشک، لیمو ترش، آب نارنج) مرکبات
- سوپ جو
- روغن زیتون
- میوه و سبزی ها
- ماست چکیده
- ترب ها، شلغم، هویج، توت ها، خیار، تربچه
- انگور ترش
- سیب
- گیلاس
- کنجد
کدام غذاها را نخوریم…
به جهت جلوگیری از غلبه صفرا و تامین سلامت بدن خود قبل از به خطر افتادن آن، لازم است که رژیم غذایی خود را نیز اصلاح نمایید. غذاهایی هستن که برای صفرا مناسب نبوده و در صورت غلبه صفرا باید بیشتر از قبل مصرف آنها را کاهش داده تا بتوانید برای درمان غلبه صفرا گام بردارید. غذاهای گرم و خشک و غذاهای مضر یا کم فایده برای خلط صفرا مضر هستند؛ مثل
- سرخ کردنی ها
- شیرینی ها
- غذای چرب
- قند و شکر
- ادویه تند
- گوشت زیاد
- تخم مرغ
- غذای ساندویچی
- غذای فریز و زودپز شده
- آش رشته
- ماکارونی
- نوشابه
عرقیات ضدصفرا
عرق کاسنی و عرق شاه‌تره بهترین نوشیدنی برای صفراوی مزاج‌هاست.
درمان لاغری در صفراوی مزاج‌ها
از آنجایی که این افراد دارای مزاج گرم و خشک هستند، استفاده از مواد غذایی سرد و تر مثل لبنیات به خصوص شیر و ماست شیرین، مرکبات، انار، تمشک، بادام بدون پوست نازک قهوه‌ای، ماءالشعیر، کاسنی، عدسی، هندوانه، گوشت گاو، گوساله، ماهی و سکنجبین برای افزایش وزن آنها بسیار مفید است.
نمونه‌هایی از اشتهاآورها در افراد لاغر صفراوی عبارتند از رب انار به اندازه نصف قاشق غذاخوری یا 3 قاشق غذاخوری آب انار و یا استفاده از عرق کاسنی قبل از غذا.
بهترین صبحانه برای افراد صفراوی مزاج
صبحانه مهمترین وعدهٔ غذایی است و اگر به درستی و در زمان مناسب مصرف شود بسیاری از امراض را درمان کرده و به ملایم شدن طبع افراد صفراوی مزاج بسیار کمک می‌کند.
آش جو با لیموترش
نان جو با عسل و بادام خام
نان جو با مرباهایی با طبع سرد یا معتدل مثل مربای هلو، زردآلو، سیب، آلبالو
شیر با جو دو سر و عسل
شیرخشت ترنجبین
آب پرتقال
نان جو با مرباهای هلو، شاه توت، توت فرنگی، زردآلو، تمشک
نوشیدن آب و چای گیاهی ولرم و رقیق با چند قطره آب لیمو تازه بدون عسل و شیرین کننده
پنیر با گردو یا زیره
و در آخر صفراوی مزاج‌ها باید از مصرف نوشیدنی‌های گرم مانند چای بصورت داغ پرهیز کنند؛ نوشیدنی‌های گرم موجب برهم خوردن تعادل صفراوی مزاج‌ها می‌شود و در رژیم غذایی مزاج صفراوی، جایی ندارد.
1 نظر در “عرقیات ضد صفرا”